Četvrti novembar 1989, dan kada su Divac i Dražen Evropljanima otvorili vrata NBA lige

Pre 25 godina  u NBA ligi debitovali su Vlade Divac, Dražen Petrović, Šarunas Marčuljonis i Aleksandar Volkov... Tada je to bilo nešto nesvakidašnje i proboj evropskih igrača u najjaču ligu na svetu u američkoj javnosti tih godina posmatran je podignutih obrva. No, asovi sovjetske i jugoslovenske košarke  pokazali su da Evropa ima šta da ponudi NBA ligi, a šest dana nakon toga pao je Berlinski zid i američko košarkaško tržište potpuno se otvorilo za igrače iz Istočne Evrope koji su bili daleko najkvalitetniji na Starom kontinentu.

I pre njihovog dolaska u svet najbolje svetske košarke bilo je Evropljana koji su se okušali na tom nivou. Italijan Henri Bijasati, Bugarin Georgi Glučkov i Španac Fernando Martin nosili su dresove NBA ekipa, ali nijedan od njih nije ostavio trag u tamošnjoj košarci. Tek je gorepomenuta četvorka sa drafta iz 1989. godine uspela da prokrči put novajlijama sa evropskog tla iako su sva četvorica dolazili iz zemalja koje su u Americi tih godina smatrane neprijateljskim, čime njihov uspeh još više dobija na težini. Iste godine za San Antonio debitovao je Žarko Paspalj, ali je njegova NBA karijera bila prilično skromna i njegovo ime se ne pamti kao jedno od onih imena koja su promenila tretman stranaca u ligi.

Posle probijanja leda „velike četvorke” sve je bilo lakše i istočnoevropski asovi su kao na traci stizali na testiranje u potpuno novi košarkaški svet. Toni Kukoč, Dino Rađa, Arvidas Sabonis, Predrag Danilović, Žan Tabak, Predrag Stojaković, Zidrunas Ilgauskas, Raša Nesterović.. Svi su bili značajni igrači u svojim klubovima i svi su kao po pravilu dolazili iz nekadašnje Jugoslavije i bivšeg Sovjetskog Saveza.

U 21. veku Evropljani su postali sastavni deo lige koja se teško može zamisliti bez njih. Pau Gasol, Dirk Novicki i Toni Parker jedni su od najboljih NBA igrača u poslednjih desetak godina i sva trojica osvajali su šampionske prstenove. Novicki je 2007. godine proglašen i najkorisnijim igračem NBA lige, što je prvi put jednom Evropljaninu pošlo za rukom.

Danas imamo trend rasta broja stranih igrača u američkoj košarci i ove sezone 101 stranaca nastupa u NBA ligi, što je rekordan broj u istoriji! Pre 25 godina svaki američki trener bi vrteo glavom ako biste mu predložili da dovede Evropljanina  u NBA tim, a danas se na desetine bivših evropskih košarkaša nalazi u Kući slavnih zaključujući sa članom „klase 89” Šarunasom Marčuljonisom, kome je ta čast ukazana ove godine. Dugo je vremena bilo potrebno „strancima” da zadobiju poštovanje Amerikanaca, ali se danas svaki navijač Dalasa kune u Dirka Novickog.

Svet će zauvek pamtiti 4. novembar 1989. godine!

(FOTO: Action Images)